Giáo dục, nhất là trong kỷ nguyên số, không chỉ là truyền thụ kiến thức mà còn là chuẩn bị hành trang cho học sinh bước vào một thế giới không ngừng đổi thay. Nhưng làm sao để các em không chỉ thụ động tiếp nhận, mà thực sự làm chủ công nghệ, đặc biệt là Trí tuệ nhân tạo (AI) - một lĩnh vực đầy rẫy tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức? Đó chính là trăn trở của những người thầy, người cô trường TH, THCS & THPT Thực nghiệm KHGD trong nỗ lực tìm lời giải đáp.
Các em học sinh đang trưởng thành trong một thế giới nơi AI len lỏi vào từng ngóc ngách của đời sống. Nếu không được trang bị tri thức và kỹ năng, các em dễ trở thành người tiêu dùng công nghệ thụ động, thiếu năng lực phân tích và đánh giá tác động của AI. Thậm chí, các em có thể vô tình chịu ảnh hưởng từ những thành kiến của AI về giới tính, sắc tộc hay kinh tế xã hội. Tương lai sẽ đi về đâu nếu giáo dục chỉ dừng ở việc “hướng dẫn sử dụng”, mà quên đi việc rèn luyện tư duy phản biện, đạo đức và trách nhiệm xã hội?
Câu trả lời đã phần nào được hé lộ tại buổi tập huấn “Định hướng triển khai chương trình giáo dục AI cho học sinh tại nhà trường” do Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam tổ chức. Thầy cô ở cả ba cấp học có cơ hội học hỏi và lĩnh hội trực tiếp những tri thức thời đại từ GS.TS Lê Anh Vinh – Viện trưởng Viện KHGD Việt Nam cùng các chuyên gia đến từ Viện. Những bài giảng súc tích, cập nhật đã mở ra nhiều góc nhìn mới về ứng dụng AI trong dạy – học. Đặc biệt, Khung năng lực AI cho học sinh mà Viện đề xuất, gồm bốn trụ cột: "Tư duy lấy con người làm trung tâm", "Đạo đức khi sử dụng AI", "Nền tảng – kỹ năng sử dụng AI" và "Thiết kế hệ thống AI". Đây không chỉ là mô hình lý thuyết, mà định hướng thực tiễn cho đổi mới toàn diện.
Trước đó, trong lễ khai giảng 5/9/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định:
“Thúc đẩy chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục. Biến công nghệ thành cú hích cho đổi mới căn bản, toàn diện; nâng cao năng lực số cho giáo viên – học sinh; bảo đảm nhân văn và an toàn dữ liệu.”
Đồng hành cùng định hướng lớn ấy, trong buổi tập huấn thầy Trần Quang Hưng – Hiệu trưởng nhà trường đã bày tỏ quyết tâm và trách nhiệm, khẳng định tập thể giáo viên ba cấp sẽ từng bước lan tỏa tinh thần đổi mới dạy và học hằng ngày.
Với kim chỉ nam từ Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam và tầm nhìn quốc gia từ lời Tổng Bí thư, học sinh Thực nghiệm KHGD sẽ được trang bị năng lực làm chủ trí tuệ nhân tạo, nhưng vẫn giữ vẹn nguyên trái tim nhân văn, tư duy phản biện và tinh thần trách nhiệm với cộng đồng.
Một số hình ảnh tập huấn:
Biên tập viên
Thành Luân